In het kort

  • Gebruik ten minste een SPF van 15 - 30
  • Kinderen ouder dan 6 maanden minstens SPF 30
  • SPF 50+ bieden vrijwel geen extra bescherming
  • Zonnebrandcrème alleen is niet altijd genoeg tegen schadelijke UV
  • Sommige zonnebrandcrèmes hebben minder SPF-waarde dan geadverteerd

Als je veel buiten bent, en het is zomer, dan is het insmeren met zonnebrandcrème van groot belang, zeker met de gevoelige huid!

Gebruik liever wel zonnebrand en een lage factor dan het onthouden van gebruik. Als je de keuze hebt, kan je het beste kiezen voor een zonnebrandmiddel met een breedspectrum UV-bescherming van ten minste SPF 30. Deze aanbevelingen gelden voor mensen van alle huidskleuren. 

Waarom is de factor van zonnebrand (SPF) belangrijk?

SPF staat voor een zonbeschermingsfactor. In zonnebrandcrème helpt SPF de huid te beschermen tegen de straling van de zon. 

Je wordt vrijwel altijd blootgesteld aan schadelijke straling van de zon als je buiten bent of bij een raam met zonlicht. Die straling heeft effect op de huid, zelfs als je niet gevoelig bent voor zonnebrand.

SPF verlengt de natuurlijke afweer van de huid tegen zonnestralen. Zo biedt een SPF van 15 ongeveer 15 keer meer bescherming dan je normale huid zonder zonnebrandcrème. 

Hoeveel bescherming biedt zonnebrandcrème?

Hoe hoger de SPF, hoe langer je beschermd bent tegen zonnebrand. Een SPF van 30 blokkeert ongeveer 97% van de UVB-straling, terwijl een SPF van 50 ongeveer 98% blokkeert. Hieronder vind je precies het beschermingspercentage per SPF.

  • SPF 15 biedt ongeveer 93% bescherming tegen UVB-straling.
  • SPF 20 biedt ongeveer 95% bescherming tegen UVB-straling.
  • SPF 30 biedt ongeveer 97% bescherming tegen UVB-straling.
  • SPF 40 biedt ongeveer 97,5% bescherming tegen UVB-straling.
  • SPF 50 biedt ongeveer 98% bescherming tegen UVB-straling.
  • SPF 70 biedt ongeveer 98,5% bescherming tegen UVB-straling.
  • SPF 80 biedt ongeveer 99% bescherming tegen UVB-straling.
  • SPF 90 biedt ongeveer 99,5% bescherming tegen UVB-straling.
  • SPF 100 biedt ongeveer 99,9% bescherming tegen UVB-straling.

Wat opvalt is dat we SPF’s met een lagere waarde dan factor 15 niet hebben genoemd. Zonnebrandcremes met SPF lager dan 15 bieden zeer lage zonbescherming en niet voldoende bescherming tegen schadelijke UV-stralen. 

De bescherming van zonnebrandcrèmes met SPF 3, 5, 7, 8 en 10 kan als volgt worden weergegeven:

  • SPF 3 biedt ongeveer 33% bescherming tegen UVB-stralen.
  • SPF 5 biedt ongeveer 40% bescherming tegen UVB-stralen.
  • SPF 7 biedt ongeveer 57% bescherming tegen UVB-stralen.
  • SPF 8 biedt ongeveer 67% bescherming tegen UVB-stralen.
  • SPF 10 biedt ongeveer 90% bescherming tegen UVB-stralen.
bron afbeelding: zondokter.nl

Het is belangrijk op te merken dat deze percentages slechts bij benadering zijn en dat de exacte bescherming kan variëren afhankelijk van verschillende factoren zoals de huidskleur, de hoeveelheid zonnebrandcrème die wordt aangebracht en hoe vaak het wordt aangebracht.  

Hoe snel je verbrand wordt door de zon hangt af van de gevoeligheid van jouw huid voor zonlicht, ook wel lichtgevoeligheid genaamd. Dit zijn leeftijd, huidskleur en het klimaat of het seizoen waarin je buiten bent.

Welke SPF is het beste voor mijn huidtype?

UV-schade kan het onderliggende bindweefsel van de huid aantasten, waardoor de huid meer rimpels en lijntjes kan krijgen na verloop van tijd. Dit geldt niet alleen voor mensen die veel buiten zijn, maar ook voor mensen die een kortere tijd onbeschermd buiten doorbrengen. 

Hieronder noemen we vijf veelvoorkomende huidtypen en hun kenmerken, samen met aanbevolen SPF. 

  1. Donkere of zwarte huid - verbrand zelden tot nooit bij onbeschermde huid
  • Diep donkere huid
  • Bevat meer melanine, waardoor de huid donkerder is
  • Kan vaak een ongelijkmatige huidskleur hebben
  • Kan gevoelig zijn voor hyperpigmentatie en donkere vlekken
  • Ondanks dikke huid, bestaat er wel gevaar voor huidkanker.

Minimaal aanbevolen SPF: 15-30, afhankelijk van de mate van gevoeligheid voor de zon en de blootstellingstijd

  1. Huidtype dat vrijwel niet verbrand zonder bescherming - Aziatisch huidtype
  • Donkere huid
  • Heeft vaak een gelige ondertoon
  • Kan gevoelig zijn voor hyperpigmentatie en ouderdomsvlekken
  • Kan de neiging hebben om een ​​glanzende uitstraling te hebben vanwege de overmatige talgproductie

Minimaal aanbevolen SPF: 15 - 30

  1. Huidtype dat minimaal verbrand zonder bescherming - Mediterraans huidtype
  • Getinte tot licht getinte huid
  • Kan een olijf- of beige ondertoon hebben
  • Kan de neiging hebben om een ​​gemengde huid te hebben met zowel droge als vette gebieden

Minimaal aanbevolen SPF: 30

  1. Blanke of Kaukasische huid. Type 1: Onbeschermde huid verbrandt snel
  • Lichte huid, donkerblond of bruin haar en donkere ogen
  • Bevat minder melanine, waardoor de huid vaak lichter is
  • Kan gevoelig zijn voor zonnebrand en huidkanker
  • Kan de neiging hebben om een ​​gecombineerde huid te hebben met zowel droge als vette gebieden

Minimaal aanbevolen SPF: 30 - 50, afhankelijk van de mate van gevoeligheid voor de zon en de blootstellingstijd.

  1. Blanke of Kaukasische huid. Type 2: Verbrandt heel snel
  • Zeer lichte huid, licht blond of rossig haar, vaak met sproeten, blauw ogen
  • Bevat weinig melanine, waardoor de huid heel licht is
  • Vaak ook gevoelig voor zonnebrandcrèmes en huidkanker

Minimaal aanbevolen SPF: 50 - 70

3 factoren die de lichtgevoeligheid beïnvloeden

De gevoeligheid van de huid voor zonlicht (of "lichtgevoeligheid") is gebaseerd op een aantal verschillende factoren, waaronder leeftijd, huidskleur en het klimaat of het seizoen waarin je buiten bent.

Factoren die de lichtgevoeligheid beïnvloeden:

  1. Leeftijd: naarmate men ouder wordt, wordt het moeilijker voor de huid om zichzelf te herstellen van UV-schade, wat kan leiden tot rimpels en lijntjes (kraaienpootjes)
  2. Huidskleur: mensen met een lichte huid zijn gevoeliger voor UV-stralen en hebben een hoger risico op huidkanker, terwijl mensen met een donkerdere huidpigmentatie minder gevoelig zijn en minder snel verbranden. Dit komt door het verschil in melanineproductie in de huid.
  3. Klimaat en seizoen. De UV-index, bepaald door het klimaat en de tijd van het jaar, beïnvloedt de kans op zonneschade. De UV-index geeft het risico op blootstelling aan UV-straling aan, met niveaus van 0 tot 11. Zelfs in de winter kunnen UV-stralen nog steeds schade aan de huid veroorzaken, omdat tot 80% van de stralen door de bewolking heen kan dringen. 

Heb ik zonnebrandcrème nodig als ik een (zeer) donkere huid heb?

Soms gaat het gerucht de ronde, ten onrechte, dat mensen met een donkere huid geen zonnebrandcrème nodig hebben. Een aantal onderzoeken wijzen uit dat mensen met een donkerdere huidskleur minder vaak huidkanker ontwikkelen dan mensen met een lichtere huidskleur. Maar, wanneer zij huidkanker ontwikkelen, kan het agressiever zijn en een slechtere prognose hebben.

Patiënten met een donkerdere huid hebben meer kans om in een later stadium te worden gediagnosticeerd, wanneer de kanker verder gevorderd is en minder responsief is op behandeling. Hierdoor is de prognose en overlevingskans vaak slechter voor mensen met een donkere huid dan met een lichtere huid.

Welke SPF heb ik nodig voor baby's?

Zonnebrandcrème voor baby's en peuters dien je te vermijden voor baby's jonger dan 6 maanden. Zonnebrandcrème kan schadelijk zijn voor jonge baby's omdat ze meer risico lopen op bijwerkingen van de chemicaliën in zonnebrandcrème. 

Baby's jonger dan 6 maanden kunnen het beste in de schaduw blijven en beschermende kleding dragen om blootstelling aan de zon te voorkomen.

Bij een baby ouder dan 6 maanden 

Kies een zonnebrandcrème voor de baby met een SPF van minstens 30, bij voorkeur een minerale zonnebrand.

De meeste zonnebrandcrèmes voor baby's hebben een SPF 50. Je hoeft geen speciale zonnebrandcrème voor baby's te gebruiken, maar veel zonnebrandcrèmes voor baby's bevatten speciale ingrediënten om te voorkomen dat de tere babyhuid uitbreekt of geïrriteerd raakt door de zonnebrandcrème.

Veelgestelde vragen

Welke SPF heb ik nodig voor dagelijks gebruik?

Dermatologen raden aan om dagelijks minstens een SPF 30 te gebruiken om de huid te beschermen tegen de schadelijke effecten van UV-straling.

Welke SPF heb ik nodig voor activiteiten in de zon?

Voor langdurige blootstelling aan de zon, vooral tijdens het sporten of zwemmen, wordt een hogere SPF (bijvoorbeeld 50+) aanbevolen en een crème of lotion die waterbestendig is.

Is een hogere SPF altijd beter?

Hoewel een hogere SPF een betere bescherming biedt, neemt de mate van bescherming niet evenredig toe met de SPF-waarde. Het verschil tussen SPF 30 en 50 is bijvoorbeeld minimaal, en boven SPF 50 is er nauwelijks verschil. Het is belangrijk om de juiste hoeveelheid zonnebrandcrème aan te brengen en deze regelmatig opnieuw aan te brengen.

Welke SPF is het beste voor mijn huidtype?

Mensen met een lichte huid of die snel verbranden, hebben over het algemeen een hogere SPF nodig. Mensen met een donkere huid hebben over het algemeen een lagere SPF nodig. Maar ook dan, gebruik zonnebrandcrème om de huid te beschermen tegen UV-straling en vroegtijdige veroudering.

Kun je bruin worden met zonnebrandcrème?

Ja, je kunt nog steeds bruin worden als je zonnebrandcrème gebruikt. Zonnebrandcrème moet voortdurend worden aangebracht en kan worden afgewreven, afgezweet of weggespoeld als je veel in het zwembad of het water bent.

Heeft de SPF invloed op de duur van de bescherming?

Zonnebrandcrème gaat gemiddeld twee uur mee. Dat betekent dat je om de twee uur opnieuw moet insmeren. Als je veel zweet, de huid verbrandt of in het water bent, moet je je vaker insmeren.

Bronnen

  1. Environmental Working Group (EWG): https://www.ewg.org/sunscreen/
  2. Skin Cancer Foundation: https://www.skincancer.org/skin-cancer-prevention/sun-protection/sunscreen/
  3. Consumentenbond: https://www.consumentenbond.nl/zonnebrand
  4. Amerikaanse FDA: https://www.fda.gov/drugs/information-drug-class/sunscreen-drug-products-cder
Medisch gecontroleerd door
Mara Willems
Mara Willems is een veelbelovende dermatoloog in opleiding bij het UMCG in Groningen sinds mei 2023. Eerder werkte ze als arts-assistent in de dermatologie bij het Flevoziekenhuis en het Amphia Ziekenhuis, en in de heelkunde en bariatrie bij het BovenIJ ziekenhuis en de Nederlandse Obesitas Kliniek. Haar uitgebreide ervaring in diverse medische velden onderstreept haar toewijding en expertise in de gezondheidszorg.